Badania nieniszczące

Jest to podstawowe badanie NDT, pozwalające wykryć nieciągłości występujące na zewnętrznej powierzchni części (metoda powierzchniowa) oraz bezpośrednio ocenić ich wymiary i charakter. Badanie wizualne jest przeprowadzane jako pierwsza spośród wszystkich zaplanowanych do badań metod NDT. Pozwala na wykrycie szeregu niezgodności takich jak: wady kształtu, odstępstwa wymiarowe, niewłaściwy montaż, nieciągłości powierzchni (pęknięcia, pory, podtopienia, przyklejenia itp.), uszkodzenia eksploatacyjne (korozja, erozja zmęczeniowa, nieszczelność itp.).

Metoda ta bezpośrednio wykorzystuje narząd wzroku specjalisty lub wspomagany jest on prostą optyką (lupa, lusterko inspekcyjne). Podstawowym nośnikiem informacji w tym przypadku jest światło.

Ważnym aspektem badań wizualnych jest zachowanie odpowiednich parametrów badania, takich jak: natężenie oświetlenia na powierzchni badanej, kąt obserwacji, odległość obserwatora od powierzchni.

Badania wizualne dzielą się na:

Badania wizualne bezpośrednie –  w których istnieje nieprzerwana ścieżka pomiędzy powierzchnią badaną a okiem kontrolera. Techniki bezpośrednie są najczęściej stosowane i mogą wykorzystywać sprzęt pomocniczy taki jak: różnego rodzaju lupy, lusterka, boroskopy lub fiberoskopy. W przypadku kontroli miejsc o ograniczonym dostępie metoda ta nie jest w stu procentach skuteczna.

Badania wizualne pośrednie – dopuszczają istnienie przerwanej ścieżki od obiektu badań do rejestratora, czyli oka kontrolera. Metoda przewiduje stosowanie specjalistycznego i bardzo kosztownego oprzyrządowania. Nowoczesne wideoendoskopy pozwalają na dotarcie do trudno dostępnych miejsc i dokumentowanie procesu badania w postaci zdjęć lub filmów.

Operatorzy zajmujący się wykonywaniem badań VT to personel posiadający certyfikaty EN ISO 9712.

Badania rentgenowskie (RT)

Metoda rentgenowska należy do metod objętościowych. Pozwala na wykrywanie nieciągłości wewnętrznych i podpowierzchniowych za pomocą promieniowania X oraz gamma. Stosuje się ją podczas procesu wytwarzania, eksploatacji urządzeń przemysłowych w szczególności w złączach spawanych (konstrukcje, rurociągi), odlewach, odkuwkach itp. Metoda ta pozwala na wykrycie w odlewach: pęknięć, jam skurczowych, wtrąceń, pęcherzy gazowych,  porowatości i innych niedopuszczalnych nieciągłości wewnętrznych. Pozwala również na określenie ich kształtu oraz wielkości. Badaniom rentgenowskim podlegają wszystkie metale i ich stopy oraz materiały niemetalowe.

Metoda polega na wykorzystaniu wiązki promieniowania jonizującego w celu zobrazowania struktury materiałowej badanego obiektu. Wiązka promieniowania generowana przez przemysłowe aparaty rentgenowskie (promieniowanie X) lub izotopowe źródła (promieniowanie gamma) jest kierowana na badany obiekt. Następnie na znajdującym się po przeciwnej stronie detektorze utrwalany jest obraz radiologiczny uzyskany w wyniku różnic absorbcji promieniowania przechodzącego przez dany obiekt.

Metody badania:

– radioskopowa w czasie rzeczywistym, gdzie operator swobodnie porusza odlewem usytuowanym pomiędzy lampą i detektorem w celu zaobserwowania obszarów wymaganych do badania. Pięcioosiowy system sterowania daje w tym obszarze bardzo duże możliwości obserwacji pożądanych fragmentów odlewu, a obraz generowany przez detektor jest przesyłany do kabiny sterowania operatora, gdzie bezpośrednio może obserwować nieciągłości występujące w danym miejscu,

– radiograficzna, polegająca na wykorzystaniu błon rentgenowskich, w celu zapisu informacji o przeprowadzanej inspekcji. Wykonuje się je po przez poddaniu krótkotrwałej ekspozycji na promieniowanie błony umieszczonej za badanym obiektem, następnie w wyniku obróbki fotochemicznej, obraz jest wywoływany i utrwalany. Tak wykonane radiogramy są przechowywane zgodnie z wymaganiami zleceniodawcy,

– cyfrowa  (DDA), gdzie, podobnie jak w radiografii klasycznej, badanie polega na wykonywaniu pojedynczych zdjęć badanego obiektu, z tą różnicą, że klisze zastępuję wysokiej rozdzielczości detektor. Obraz jest pozyskiwany poprzez tworzenie od kilkudziesięciu do kilkuset obrazów, które następnie są uśredniane. Pozwala to na uzyskanie wysokiej jakości obrazu, który następnie jest oceniany w specjalnie przygotowanej pracowni. Tak wykonane radiogramy są przechowywane w formie cyfrowej w technologii DICONDE co pozwala na zaoszczędzenie przestrzeni archiwalnej oraz bezstratne przechowywanie danych.